Het is tegenwoordig heel normaal om op reis te gaan met alle middelen van techniek. Telefoons met camera, internet en alle voorzieningen die je maar wensen kunt. Je stelt je TOM TOM in en het apparaat laat zien hoe je moet rijden en hoe laat je aankomt.
Vroeger was dat anders.
Het uurwerk ging al vroeg mee op reis, al was het dan niet om de pols. Er werden reisklokjes gemaakt in allerlei uitvoeringen. Met wekker of slagwerk, al naar gelang de wensen van de klant. Voor het vervoer werden houten reiskoffertjes gemaakt, bekleed met leer en met een uitsparing voor de wijzerplaat.
Het mee nemen van een klok was vooral belangrijk voor de scheepvaart. Men was in de zeventiende eeuw al vergevorderd met het navigeren met behulp van de verkenning van de hemellichamen. Het uurwerk moest blijven lopen in verschillende posities en bestand zijn tegen het schudden van de postkoets en het stampen van het schip.
Voor de scheepschronometer werd een cardanische ophangen gemaakt zodat het uurwerk bijna altijd horizontaal bleef liggen.
Het reisklokje hier afgebeeld op de foto is bekend onder de naam : carriage clock. De basis van deze klokjes ligt in Frankrijk. Een bijzonderheid is dat het echappement boven op de platines zit gemonteerd en dat in de bovenplaat van de kast een raampje zit waar je het mechaniek kunt zien bewegen. Het echappement is een cilindergang. De cilinderas is een kwetsbaar onderdeel. Het kan makkelijk breken door een flinke val. De cilindergang is later vervangen door de Zwitserse ankergang.
De messingkastjes hebben een hele ontwikkeling door gemaakt. Van een kast uit een stuk naar een kastje met vier pilaartjes waartussen geslepen glas zit. Dit is goedkoper en eenvoudiger in productie te maken. Een mooie ontwikkeling is dat de wijzerplaat direct op de voorplatine kan worden bevestigd. Het uurwerk kan daardoor iets platter worden gemaakt.
In 1870 is men dit soort klokjes gaan produceren met een mooi koffertje er bij. De klokjes zijn nog steeds populair. In veel gevallen zijn de oude echappementen vervangen door moderne echappementen. Het afgebeelde klokje is nog in originele staat met een cilindergang en een reiskoffertje!
